1. Đại cương ung thư đại trực tràng.

Đại trực tràng hay còn gọi là ruột già là đoạn cuối cùng của ống tiêu hóa, nhiệm vụ của đại trực tràng là tiếp nhận các thức ăn không tiêu hóa được.

Ung thư đại trực tràng là ung thư thường gặp tại các nước châu Âu, châu Mỹ, cũng như tại Việt Nam, nam thường gặp nhiều hơn nữ, tuổi nhiều nhất 40-60 tuổi, gần đây có xu hướng trẻ hóa.

Nguyên nhân chính xác chưa xác định được, tuy nghiên người ta xác định có nhiều yếu tố nguy cơ:

Lớn tuổi, nam, chế độ ăn nhiều mỡ và thịt, ít chất xơ, béo phì, hút thuốc lá, polype đại tràng, viêm loét đại tràng xuất huyết hay bệnh Crohn, tiền căn gia đình bị ung thư đại trực tràng.

2. Triệu chứng của ung thư đại trực tràng biểu hiện như thế nào?

Ở giai đoạn đầu có thể hoàn toàn không có triệu chứng gì, đến lúc khối ung thư phát triển bệnh nhân có thể có một hay nhiều triệu chứng sau:   

• Hoạt động ruột thay đổi liên tục (tiêu chảy hoặc táo bón).
• Trong ruột khó chịu, không thoải mái.
• Trong phân có máu (màu đỏ tươi hoặc sẫm màu).
• Phân nhỏ hơn so với bình thường.
• Thường xuyên thấy đau hoặc co thắt ruột do đầy hơi, hoặc cảm giác đầy bụng hoặc chướng bụng.
• Giảm cân không rõ lý do, cơ thể mệt mỏi.

3. Chẩn đoán ung thư đại trực tràng bằng cách nào?

Nội soi đại trực tràng:  là xét nghiệm quan trọng nhất khi nghi ngờ có ung thư đại trực tràng, qua NS bác sĩ có thể biết được tương đối vị trí, kích thước khối u ở đoạn nào của ruột già và đặc biệt là sinh thiết để chẩn đoán chắc chắn là ung thư hay không.

 

Ngoài xét nghiệm nội soi đại tràng Bác sĩ sẽ còn thực hiện một số xét nghiệm khác như: chụp cắt lớp điện toán (CT Scan), Siêu âm bụng, X quang phổi, điện tim, xét nghiệm máu ……để giúp cho chẩn đoán chính xác giai đoạn để tiến hành đầu trị.

 

Hình 3: Hình ảnh ung thư đại tràng lên qua NS và CT Scan bụng

 

4. Các phương pháp điều trị ung thư đại trực tràng hiện nay là gì?

• Điều trị ung thư đại trực tràng là điều trị đa mô thức bao gồm phẫu thuật + hóa trị ± xạ trị
• Phẫu thuật là cơ bản nhất. Đoạn đại tràng có khối u phải được cắt bỏ đồng thời với các hạch bạch huyết vùng. Đôi khi ung thư dính xâm lấn vào đoạn ruột bên cạnh, vào dạ dày, hoặc vào thành bụng, phải cắt kèm theo nhiều tạng thành một khối.
• Điều trị hỗ trợ : Sau phẫu thuật tùy vào mức độ di căn hạch cũng như di căn hạch cũng như di căn xa sẽ có phát đồ hóa trị và xạ trị thích hợp. Cũng có thể ứng dụng hóa trị và xạ trị nếu trước phẫu thuật đánh giá bướu đã lan tràn di căn nhiều nơi trong cơ thể.
• Phẫu thuật ung thư đại trực tràng bao gồm: phẫu thuật hở (có hàng trăm năm nay), phẫu thuật nội soi (có vài chục năm gần đây) và tiến bộ nhất hiện tại là phẫu thuật Robot. Bác sĩ phẫu thuật trực tiếp điều khiển những cánh tay Robot để tiến hành phẫu thuật cho bệnh nhân đã chứng tỏ nhiều ưu điểm hơn hai phương pháp phẫu thuật trước đây.

Hình 4: Phẫu thuật Robot trong ung thư đại trực tràng

Một số ưu điểm phẫu thuật Robot trong ung thư đại trực tràng

• Hình ảnh 3D, độ phân giải rõ nét + độ phóng đại lên 12 lần cho phép phẫu thuật chính xác trong những không gian chật hẹp.
• Cánh tay Robot với độ linh động vượt trội hơn rất nhiều so với cánh tay phẫu thuật viên cũng như những dụng cụ nội soi thông thường. Tổn thương mô, cân, cơ tối thiểu.
• Ít chảy máu, ít đau sau phẫu thuật, bảo tồn tốt chức năng niệu, sinh dục.

Bóc tách tốt, lấy triệt để những tế bào ung thư di căn hạch, phục hồi nhanh, giảm nguy cơ biến chứng.

Hình 5: Độ linh động cánh tay Robot trong bóc tách vùng chậu.

Hình 6: Phẫu thuật ung thư trực tràng + nạo hạch bạch huyết di căn

Hình 7: PT Robot lấy triệt để những tế bào ung thư di căn hạch

• Kết quả điều trị: So với các ung thư khác ở đường tiêu hóa (ví dụ: dạ dày, thực quản, gan, tụy…) ung thư đại trực tràng có tiên lượng tốt hơn cả, trên 50% bệnh nhân sống trên 5 năm tùy vào giai đoạn.

6. Phòng ngừa ung thư đại trực tràng như thế nào?

• Giảm phần calo chất béo từ 40% xuống 25-30%.
• Tăng cường hoa quả, ngũ cốc nguyên hạt vào bữa ăn hàng ngày.
• Hạn chế thức ăn muối, lên men, xông khói, sấy khô (cá khô, xì dầu, thịt ám khói…)
• Sau 50 tuổi xét nghiệm máu trong phân, soi trực tràng, đại tràng 3-5 năm một lần.
• Tránh những chất gây đột biến gen trong thức ăn như thuốc trừ sâu, diệt cỏ, thuốc kích thích tăng trọng.
• Không lạm dụng rượu, bia và các chất lên men rượu khác.
• Nội soi đại trực tràng ở những bệnh nhân có tiền sử gia đình bị ung thư và cắt polyp đại trực tràng khi nội soi phát hiện .